Ắc quy là gì? Có bao nhiêu loại ắc quy? Cách dùng như thế nào để an toàn vừa hiệu quả? Tuy ắc quy được sử dụng rất phổ biến trong đời sống hằng ngày nhưng vẫn còn rất nhiều người chưa biết rõ về thiết bị này. Nhận thấy được điều này, Ắc quy Gia Phát sẽ cung cấp tất tần tật những thông tin cơ bản về các loại ắc quy trong bài viết sau.
Các loại ắc quy được sử dụng phổ biến trong đời sống dân dụng
1. Ắc quy là gì?
Ắc quy là gì? Ắc quy hay còn được biết đến với những tên gọi khác như bình accu, bình ắc quy, ắc quy lưu điện, ắc quy tích điện,.. Đây là thiết bị tích trữ năng lượng và cung cấp điện năng cho các thiết bị phát điện, phương tiện giao thông,... qua quá trình chuyển hóa hóa năng thành điện năng. Vì đây là dòng điện thứ cấp nên người dùng có thể nạp điện và tái sử dụng nhiều lần.
Cấu tạo bình ắc quy là gì?
Bên ngoài ắc quy được bao bởi lớp vỏ bọc, phía trên có các cọc bình dùng để nối các ắc quy với nhau hoặc với thiết bị tải ngoài. Đối với các loại ắc quy hở, trên bình sẽ có thêm các nút thông hơi để phục vụ cho quá trình thoát khí từ bên trong ra môi trường ngoài.
Cấu tạo bên trong ắc quy được chia thành các ngăn nhỏ. Mỗi ngăn bao gồm hai bản cực âm và dương. Giữa hai bản cực này có tấm ngăn cách với đầy chất điện phân và được nối với nhau bằng thanh nối.
Cấu tạo chung của bình ắc quy gồm các bản cực và vách ngăn xen kẽ
Nguyên lý hoạt động
Ắc quy hoạt động dựa trên các phản ứng hóa học tại hai bản cực âm dương của bình theo hai quá trình. Cụ thể như sau:
- Khi nối ắc quy với thiết bị tiêu thụ điện, quá trình phóng điện xảy ra.
- Khi nạp dòng điện vào bình ắc quy, phát sinh quá trình tích và nạp điện.
2. Đặc điểm của ắc quy
Những thông số ắc quy cơ bản gồm:
- Dung lượng ắc quy (đơn vị đo Ah): Là tích giữa thời gian phóng và dòng điện phóng của ắc quy.
- Điện áp ắc quy (đơn vị đo V): Là chênh lệch hiệu điện thế giữa hai cực dương và âm của bình ắc quy.
Tùy vào nhu cầu thực tế nên người dùng có thể quan tâm đến các thông số khác có thể như dòng khởi động nóng HCA, dòng khởi động nguội CCA, dung lượng RC,...
Thêm nữa, với đặc tính tái sạc và sử dụng lại nhiều lần nên ắc quy được đánh giá cao hơn so với pin về khả năng tiết kiệm chi phí và hạn chế các ảnh hưởng đến môi trường.
Theo thời gian, các loại ắc quy càng được cải thiện về chất lượng và đa dạng hóa các thông số kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dùng, cung cấp nguồn điện cho nhiều loại thiết bị điện với khả năng hoạt động bền bỉ, an toàn.
3. Các loại ắc quy
3.1 Phân loại theo chất điện phân
- Ắc quy kiềm: Loại ắc quy này sử dụng chất điện phân là kiềm.
- Ắc quy axit chì: Loại ắc quy này dùng axit làm chất điện phân và được chia thành hai nhóm nhỏ sau:
Ắc quy axit chì MF không cần bảo dưỡng
- Ắc quy axit hở: Gồm ắc quy nước dạng hở cần bảo dưỡng và ắc quy hở không cần bảo dưỡng MF. Loại ắc quy này có các lỗ để khí bên trong thoát ra ngoài.
- Ắc quy axit kín: Gồm ắc quy tấm hút AGM và ắc quy Gel. Loại ắc quy này khí không thể thoát ra được.
- Ắc quy pin Lithium: Loại ắc quy này dùng chất điện phân là muối Lithium hoạt động trong môi trường hữu cơ.
Ắc quy Lithium dùng chất điện phân là muối Lithium trong dung môi hữu cơ
3.2 Phân loại theo mục đích sử dụng
- Ắc quy khởi động: Sử dụng với công năng chính là khởi động cho các loại phương tiện vận tải như xe ô tô, xe máy, máy phát điện, máy nổ,..
- Ắc quy viễn thông: Là loại ắc quy sử dụng phổ biến trong ngành hàng không, viễn thông, dùng cho bộ lưu điện UPS, các loại xe đạp điện, xe nâng điện, xe máy điện và các thiết bị điện khác.
Ắc quy viễn thông Vision ứng dụng rộng rãi trong các ngành hàng không
4. Ứng dụng của ắc quy trong đời sống
Ắc quy được ứng dụng phổ biến trong đời sống và sản xuất, lĩnh vực công nghiệp và dân dụng. Cụ thể như sau:
- Dùng để khởi động cho các phương tiện giao thông, động cơ máy móc như máy phát điện, xe ô tô, xe máy, xe tải, tàu thuyền,...
- Dùng cho bộ phận trữ điện UPS, máy kích điện, hệ thống mặt trời để cung cấp điện cho các thiết bị khác.
- Cung cấp điện cho các thiết bị điện như máy quạt tích điện, máy phun thuốc trừ sâu,...; các loại xe điện như xe đạp điện, xe nâng điện, xe máy điện,...
5. Mua bình ắc quy ô tô loại nào tốt?
Hiện nay thị trường ắc quy tương đối nhộn nhịp với đa dạng các loại ắc quy và nhiều cửa hàng cung ứng mọc lên như nấm. Tuy nhiên, để chọn được dòng sản phẩm chất lượng phù hợp với nhu cầu, người dùng không nên bỏ qua những mẹo nhỏ sau:
- Dựa vào mục đích sử dụng thực tế về nguồn điện, yêu cầu cấp điện ra sao để chọn các ắc quy có thông số kỹ thuật, kích thước phù hợp.
- Căn cứ vào chất liệu để chọn những loại có thiết kế chắc chắn, có độ bền và tính an toàn cao.
- Chọn ắc quy dựa trên các thương hiệu uy tín như Vision, GS, Đồng Nai, Varta, Apollo,... để đảm bảo về chất lượng, chế độ bảo hành lâu dài.
- Tìm đến những cửa hàng bán uy tín, chất lượng với giá ắc quy hợp lý, chính sách bảo hành, bảo dưỡng tốt, chẳng hạn như Ắc quy Gia Phát.
Ắc Quy Gia Phát tự hào là một trong những đơn vị cung cấp ắc quy uy tín, chính hãng, chất lượng tốt nhất hiện nay. Không những thế, đến với chúng tôi, quý khách còn được hỗ trợ tư vấn nhiệt tình cách lựa chọn bình ắc quy với hàng loạt các dịch vụ ưu đãi kèm theo như giao hàng toàn quốc, đổi trả, hoàn tiền trong vòng 7 ngày, thanh toán linh hoạt nhiều hình thức,...
6. Sử dụng ắc quy đúng cách như thế nào?
Khi vừa mua ắc quy, người dùng nên nạp no điện cho ắc quy trước khi sử dụng. Thời gian nạp điện khoảng 10 giờ với dòng điện chuẩn bằng 1/10 dung lượng của ắc quy.
Mặc dù lúc xuất xưởng, ắc quy đã được nạp đầy điện. Nhưng trong quá trình di chuyển hoặc lưu kho, ắc quy sẽ tự động phóng điện. Thời gian trung chuyển, lưu kho càng lâu mức độ phóng điện càng nhiều. Thông thường, lượng điện hao hụt cho phép của ắc quy AGM là 3%/tháng, ắc quy Gel là 2%/tháng, lượng điện tự phóng từ 12% - 20%/ 6 tháng.
Chính vì thế, các nhà sản xuất khuyến cáo người dùng nên đem ắc quy nạp no điện rồi mới lưu kho nếu không sử dụng trong vòng 6 tháng.
Sạc bình ắc quy bằng bộ sạc tự động
Ngoài ra, tuổi thọ ắc quy ô tô có thể bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ môi trường. Nhiệt độ thích hợp nhất cho hoạt động của ắc quy từ 0-25 độ C, nhiệt độ cao nhất không vượt quá 60 độ C.
Nhiệt độ an toàn khi nạp điện và lưu kho phải nhỏ hơn 40 độ C, nhiệt độ phải nhỏ hơn 50 độ C khi phóng điện. Theo nhiều ý kiến cho biết, cứ tăng lên mỗi 8 độ C so với nhiệt độ lý tưởng 25 độ C, tuổi thọ ắc quy sẽ giảm đi một nửa.
Lưu ý lựa chọn cách sạc bình ắc quy phù hợp để tránh gây hư hại
Về điện áp nạp, điện áp quá cao sẽ khiến ắc quy bị trương phù, nhưng điện áp thấp lại không cung cấp đủ năng lượng cho động cơ. Nếu áp dụng phụ nạp thường xuyên thì điện áp của bình nạp tương ứng với từng loại ắc quy như sau:
- Đối với ắc quy 12VDC: Điện áp bình nạp từ 13.5 - 13.8 VDC.
- Đối với ắc quy 6V DC: Điện áp bình nạp từ 6.75 - 6.9 VDC.
- Đối với ắc quy 2VDC: Điện áp bình nạp từ 2.21 - 2.25 VDC.
Trường hợp người dùng nạp điện theo chu kỳ thì điện áp tương ứng là 14.4 - 15 VDC; 7.2 - 7.5 VDC; 2.23 - 2.36 VDC.
Bên cạnh đó, người dùng cần kiểm soát dòng nạp ổn định, nhỏ hơn hoặc bằng 1/10 dung lượng ắc quy. Tuy thời gian sạc kéo dài nhưng đảm bảo an toàn, cải thiện tuổi thọ cho bình. Tuyệt đối đừng ham dòng nạp lớn để rút ngắn thời gian sạc vì chúng có thể gây phù trướng, thậm chí hư bình ắc quy.
Kiểm soát dòng nạp đối với hệ ắc quy mắc nối tiếp
Về khả năng phóng điện, ắc quy phóng điện càng sâu thì vòng đời ắc quy càng ngắn. Chẳng hạn, nếu phóng điện 100% điện tích đến mức cạn kiệt, quy ước phòng+nạp = 1 vòng, thì vòng đời ắc quy tầm 250 lần, nếu chỉ phòng 50% thì vòng đời là 500 vòng, phòng 30% thì vòng đời lên đến 1300.
Chính vì thế, nhiều chuyên gia khuyên người dùng nên chọn dung lượng ắc quy càng lớn hơn so với nhu cầu thực tế càng tốt.
Ngoài ra, người dùng cũng nên lưu ý thêm những vấn đề sau để sử dụng ắc quy hiệu quả và an toàn hơn:
- Bảo trì, bảo dưỡng ắc quy định kỳ để tăng tuổi thọ cho bình.
- Thường xuyên kiểm tra các phần cọc bình, cáp nối, vỏ bình,... để phát hiện các sự cố phát sinh và kịp thời xử lý.
- Trước khi tháo, lắp, thay mới ắc quy, cần tắt máy và các hệ thống điện khác như máy lạnh, dàn DVD,...
Bảo dưỡng ắc quy định kỳ để tăng tuổi thọ cho bình
- Không nạp ắc quy với dòng nạp quá lớn, điện áp quá thấp hoặc quá cao.
- Mặc dù ắc quy không sử dụng trong một thời gian dài nhưng người dùng vẫn cần sạc đầy điện.
- Bảo quản ắc quy tại vị trí khô ráo, bằng phẳng, thoáng mát, tránh xa tầm tay trẻ em, các khu vực ngập nước, những nơi có ánh nắng mặt trời quá gắt, độ ẩm cao, hạn chế đặt gần các chất cháy nổ, nguồn lửa,...
Với những thông tin trên, tin chắc rằng quý khách đã giải đáp được câu hỏi “ắc quy là gì?”, đồng thời biết cách lựa chọn và sử dụng ắc quy an toàn, hiệu quả. Ngoài ra, đừng quên liên hệ với Ắc quy Gia Phát để được tư vấn cụ thể và nhận những ưu đãi hấp dẫn!
