3 Cách phục hồi ắc quy bị chai đơn giản, an toàn, dễ thực hiện tại nhà

Ắc quy bị chai là tình trạng ắc quy mất đi khả năng tích trữ và phóng điện hiệu quả do các thay đổi hóa học hoặc vật lý không thể đảo ngược bên trong. Hiện tượng này khiến dung lượng lưu trữ thực tế của ắc quy giảm xuống đáng kể so với thông số của nhà sản xuất. Ắc quy bị chai ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất hoạt động của bình.

Để tiết kiệm chi phí, bạn có thể tự mình xử lý và phục hồi bình ắc quy tại nhà thay vì phải mua mới bằng các cách như: Sử dụng hóa chất thông thường; phục hồi ắc quy bằng Dung Dịch PowerBatt; phục hồi ắc quy bị chai bằng xung điện . Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết từ A-Z cách phục hồi ắc quy bị chai đơn giản, dễ thực hiện nhé!

Làm sao để nhận biết bình ắc quy bị chai?

Dưới đây là 6 dấu hiệu nhận biết bình ắc quy bị chai chứ không phải hỏng do lý do khác:

• Khó khởi động hoặc khởi động yếu: bạn sẽ nghe thấy tiếng đề kêu “lẹt xẹt” hoặc phải nhấn giữ nút đề lâu hơn bình thường thì động cơ mới nổ máy, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc khi trời lạnh.
• Đèn điện yếu: Ánh sáng từ đèn pha và đèn hậu trở nên lờ mờ, yếu ớt, không cung cấp đủ ánh sáng.
• Hiệu suất hoạt động kém: Dòng điện cung cấp yếu đi rõ rệt. Điện áp của bình sụt giảm rất nhanh ngay cả khi chỉ mang tải nhẹ. Ví dụ, một bình ắc quy khi không tải có thể đo được trên 11.8V, nhưng ngay khi có tải (như đề máy), điện áp sẽ tụt xuống đột ngột.
• Khó sạc đầy và nóng bình: Bình ắc quy rất khó nạp điện, sạc rất lâu nhưng không thể đầy 100%. Đặc biệt, trong quá trình sạc, bình có hiện tượng nóng lên bất thường do nội trở bên trong tăng cao.
• Thời gian sử dụng ngắn ngủi: Sau khi sạc đầy, ắc quy không thể duy trì năng lượng, chỉ hoạt động được trong một khoảng thời gian rất ngắn rồi lại cạn kiệt.
• Dấu hiệu vật lý rõ ràng: Khi quan sát kỹ, bạn có thể thấy cặn lắng màu xám dưới đáy bình hoặc một lớp chất rắn màu xám bám chặt trên bề mặt các đầu cực âm.

Tại sao ắc quy bị chai?

Hiểu rõ tại sao bình ắc quy hết điện và 3 nguyên nhân chính khiến ắc quy bị chai sẽ giúp bạn không chỉ phục hồi hiệu quả mà còn biết cách phòng tránh trong tương lai.

• Không sử dụng trong thời gian dài: Khi không hoạt động, ắc quy sẽ tự phóng điện. Nếu không được sạc bù kịp thời, quá trình sulfat hóa sẽ diễn ra mạnh mẽ, làm giảm tuổi thọ của bình.
• Sử dụng, sạc và bảo dưỡng không đúng cách: Nạp điện với dòng sạc quá cao, xả quá kiệt, hoặc bỏ qua việc bảo dưỡng, châm nước cất định kỳ đều là những nguyên nhân phổ biến làm hỏng ắc quy.
• Ảnh hưởng của nhiệt độ: Môi trường quá nóng có thể làm tăng tốc độ phản ứng hóa học, gây phồng rộp vỏ bình, trong khi môi trường quá lạnh sẽ làm giảm công suất và hiệu quả hoạt động của ắc quy.

Có nên phục hồi ắc quy bị chai không?

Việc phục hồi ắc quy bị chai là một giải pháp tiết kiệm chi phí trong các trường hợp ắc quy bị sunfat hóa ở mức độ nhẹ hoặc cạn dung dịch. Phục hồi thành công giúp kéo dài thời gian sử dụng thêm một khoảng thời gian trước khi phải thay mới. Tuy nhiên, phương pháp này không hiệu quả đối với các ắc quy đã bị hỏng hóc nặng về mặt vật lý.

Hướng dẫn cách phục hồi bình ắc quy bị chai

Trước khi phục hồi ắc quy bạn cần chuẩn bị các dụng cụ cần thiết, đồ bảo hộ cá nhân và kiểm tra tình trạng bình ắc quy.

Chuẩn bị dụng cụ cần thiết

• Máy đo tỷ trọng dung dịch (tỷ trọng kế).
• Ống hút, xi lanh hoặc thiết bị đặc biệt để đo và lấy dung dịch.
• Vôn kế (đồng hồ VOM) có trở kháng cao (100 ohm/volt trở lên).
• Hóa chất phục hồi: Nước cất, axit sulfuric loãng, hoặc dung dịch phục hồi chuyên dụng như PowerBatt.
• Bộ máy sạc bình ắc quy có thể điều chỉnh dòng sạc.
• Dụng cụ hỗ trợ: Phễu, kìm, tua vít.
• Đồ bảo hộ cá nhân cần thiết: Quần áo dài tay, kính, găng tay cao su, khẩu trang.

Kiểm tra tổng quan tình trạng bình ắc quy

Đây là bước quan trọng để xác định bình có thể phục hồi được hay không, bạn cũng có thể xem thêm cách kiểm tra bình ắc quy còn điện hay không để đánh giá chính xác hơn.

• Kiểm tra xem vỏ bình có bị phồng, nứt, biến dạng hay có dấu hiệu rò rỉ dung dịch không.
• Các cọc bình có bị ăn mòn, gỉ sét nặng không? Các kết nối có chắc chắn không?
• Mức dung dịch có nằm trong khoảng cho phép (vạch Upper/Lower) không? Mật độ dung dịch quá thấp cũng là một dấu hiệu của sự cố.

Hướng dẫn các cách phục hồi ắc quy bị chai đơn giản, an toàn, có thể thực hiện tại nhà

Dưới đây là 3 cách phục hồi ắc quy bị chai phổ biến và hiệu quả nhất hiện nay.

Cách 1: Sử dụng hóa chất thông thường

Đây là phương pháp truyền thống, sử dụng nước cất hoặc axit loãng để hòa tan một phần lớp sunfat.

• Bước 1: Dùng ống hút hoặc dụng cụ chuyên dụng, hút sạch toàn bộ dung dịch axit cũ ra khỏi các ngăn của bình.
• Bước 2: Rót từ từ dung dịch phục hồi mới (nước cất hoặc dung dịch axit loãng hơn) vào đầy các ngăn và để ngâm trong khoảng 4 giờ.
• Bước 3: Kết nối ắc quy với máy sạc. Bắt đầu quá trình sạc với dòng điện nhỏ và duy trì trong khoảng 20 – 24 giờ.
• Bước 4: Sau khi sạc xong, kiểm tra lại mức dung dịch trong các ngăn. Nếu bị hụt, hãy bổ sung thêm cho đến mức quy định.
• Bước 5: Tiếp tục sạc bổ sung thêm khoảng 10 giờ nữa để các phản ứng hóa học diễn ra hoàn toàn và bình đạt trạng thái tốt nhất.

Cách 2: Phục hồi ắc quy bị chai bằng Dung Dịch PowerBatt

PowerBatt là dung dịch chuyên dụng giúp phá vỡ liên kết của tinh thể sunfat một cách hiệu quả và an toàn hơn.

• Bước 1: Dùng dụng cụ hút chuyên dụng để hút bớt một lượng dung dịch axit dư từ các ngăn bình ra ngoài.
• Bước 2: Cân bằng lại mật độ dung dịch giữa các ngăn để đảm bảo chúng đồng đều nhau.
• Bước 3: Tiến hành sạc đầy điện cho bình ắc quy. Thời gian sạc sẽ phụ thuộc vào tình trạng hiện tại của bình.
• Bước 4: Dùng Vôn kế và tỷ trọng kế để kiểm tra lại bình.

Lưu ý: Chỉ châm dung dịch PowerBatt khi ắc quy còn điện áp tối thiểu ≥ 10.8V (với bình 12V) hoặc 1.8V (với mỗi cell 2V), hoặc dung lượng còn tối thiểu 25% so với dung lượng ban đầu.

• Bước 5: Châm dung dịch PowerBatt vào mỗi ngăn theo công thức: 60ml / 100Ah / 2V (cho mỗi ngăn). Quá trình châm nên được thực hiện khi bình đang được nạp với dòng điện nhỏ (khoảng 3% – 5% dung lượng bình).

Lưu ý: Tuyệt đối không đổ ào ạt. Hãy chia thành nhiều lần nhỏ. Ví dụ: lần đầu châm 15ml, các lần sau châm từ 30ml – 50ml, mỗi lần cách nhau khoảng 30 phút hoặc khi thấy dung dịch không còn sủi bọt.

• Bước 6: Chờ khoảng 60 phút sau lần châm cuối cùng rồi đậy chặt các nắp bình. Ắc quy sẽ dần phục hồi và hoạt động ổn định sau khoảng 5 chu kỳ nạp-xả đầu tiên.

Lưu ý: 

• KHÔNG châm dung dịch khi ắc quy đã cạn kiệt hoàn toàn, điện áp quá thấp (<10.8V/12V).
• Luôn kiểm soát nhiệt độ bình, không để vượt quá 40°C. Nếu có bất kỳ cell nào nóng trên 60°C hoặc chênh lệch nhiệt độ quá 15-20°C so với các cell còn lại, cell đó có thể đã hỏng và cần được thay thế.
• KHÔNG châm hóa chất nếu quan sát thấy bản cực của bình đã bị mục, gãy rụng.

Cách 3: Phục hồi ắc quy bị chai bằng xung điện

Để phục hồi ắc quy bị chai, phải loại bỏ các tinh thể chì sunfat (PbSO₄) cứng đầu bám trên bản cực. Hiện có nhiều phương pháp hiệu quả để thực hiện điều này như tháo dỡ bản cực để khử sunfat, tái định hình bản cực ắc quy, hoặc dùng hóa chất để kết hợp quá trình sạc xả,…

Hiện nay, người ta dùng các thiết bị khử sunfat chuyên dụng để tạo ra những xung điện có tần số và cường độ cao, tác động trực tiếp lên lớp tinh thể khiến chúng rung động, vỡ ra và hòa tan trở lại vào dung dịch điện phân, qua đó khôi phục lại bề mặt hoạt động vốn có của bản cực. Ưu điểm vượt trội của kỹ thuật này nằm ở sự an toàn tuyệt đối, thân thiện với môi trường vì không yêu cầu tháo dỡ bình hay sử dụng hóa chất độc hại, đồng thời có thể được thực hiện định kỳ như một biện pháp bảo dưỡng.

Sử dụng xung điện cực kỳ hiệu quả với các ắc quy bị sunfat hóa nhẹ hoặc dùng để bảo dưỡng định kỳ. Thông thường chỉ cần một chu kỳ sạc-xả bằng máy chuyên dụng là bình có thể trở lại trạng thái tốt.

Tham khảo thêm cách phục hồi bình ắc quy khô và cách phục hồi bình ắc quy nước.

Khi phục hồi ắc quy bị chai cần lưu ý gì?

• Luôn luôn tuân thủ các biện pháp an toàn khi làm việc với axit và điện.
• Không phải ắc quy nào cũng có thể phục hồi được. Các trường hợp hư hỏng nặng như gãy rụng bản cực, cell bị chết (chập mạch), vỏ bình bị phồng rộp nghiêm trọng thì việc phục hồi là bất khả thi.
• Nếu sau khi đã thử các phương pháp trên mà hiệu suất ắc quy không cải thiện, hoặc thời gian sử dụng vẫn rất ngắn, việc thay bình ắc quy mới sẽ là lựa chọn kinh tế và an toàn hơn. Lúc này, bạn có thể cân nhắc việc tự thay bình ắc quy ô tô tại nhà.
• Nếu bạn không tự tin vào kỹ năng hoặc không có đủ dụng cụ, hãy tìm đến các cơ sở phục hồi ắc quy chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu.

Câu hỏi thường gặp về phục hồi bình ắc quy bị chai

Phục hồi ắc quy bị chai có hiệu quả lâu dài không?

Hiệu quả của việc phục hồi chỉ mang tính tạm thời, giúp kéo dài tuổi thọ thêm một khoảng thời gian ngắn. Tình trạng chai sẽ tái diễn và ắc quy vẫn cần được thay thế trong tương lai gần.

Chi phí phục hồi ắc quy so với mua mới là bao nhiêu?

Chi phí phục hồi thấp hơn đáng kể so với mua mới, chủ yếu bao gồm chi phí mua nước cất hoặc dung dịch phục hồi. Đây là giải pháp kinh tế cho các trường hợp hỏng hóc nhẹ.

Khi nào bạn nên thay mới thay vì phục hồi ắc quy?

Bạn nên thay mới ắc quy và không cố gắng phục hồi nếu ắc quy có các dấu hiệu hỏng hóc vật lý nghiêm trọng.

• Vỏ bình bị nứt, vỡ hoặc phồng rộp nặng.
• Các cọc bình bị gãy, chảy hoặc ăn mòn vào sâu bên trong.
• Ắc quy đã hết tuổi thọ khuyến nghị của nhà sản xuất.
• Ắc quy bị đoản mạch trong (chập hộc).

Nếu bạn cần tư vấn chuyên sâu hơn, kiểm tra tình trạng ắc quy hoàn toàn miễn phí, hoặc đang tìm kiếm một địa chỉ cung cấp dịch vụ cứu hộ, thay thế ắc quy ô tô mới chính hãng, đừng ngần ngại liên hệ với đại lý bình acquy Ắc Quy Gia Phát. Với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm cùng cam kết về sản phẩm chất lượng, giá cả cạnh tranh và chế độ bảo hành ưu việt, chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường.